Majorca & Chopin

(English Below)

Tựa tay vào lan can bụi bặm nằm ngoài vườn phòng tu số bốn trong đan viện của dòng tu Carthusian ở làng Valldemossa, tôi phóng mắt ra thung lũng gắt nắng. Nhiệt độ không cao lắm nhưng dưới cái nắng như đổ lửa, tôi cảm tưởng nếu không có nhà, không có cây, con người chỉ như những lũ kiến, oằn mình dưới lòng thương của một thế lực cao hơn. Giống như cuốn sách mô tả màu đỏ mà không dùng từ đỏ, Valldemossa khiến tôi chợt nhớ đến sa mạc dù nơi này không hề có cát.

Tôi nhớ đến Satzky trong Kara-Bugaz của Paustovsky và nỗi căm ghét sa mạc đến ám ảnh, sâu sắc, không một chút thương hại. Chỉ có con người mới có thể căm thù đến như vậy. Ông làm việc lâu năm ở miền Trung Á và là một trong những người đầu tiên khảo sát vịnh Kara-Bugaz. Satzky gọi sa mạc là cái nhọt và khối u ác đang gặm dần mặt đất, là sự tàn độc không tài nào hiểu nổi của thiên nhiên. Chỉ có điều, thời đấy Trung Quốc chưa hoàn thành xong Vạn Lý Trường Thành Xanh để chống lại quá trình hoang mạc hoá.

Ấy thế mà cũng chính từ góc nhìn không sai một độ này, Chopin đã trải qua cả một mùa đông mưa giông, bão táp, tăm tối, lạnh lẽo - ở một nơi vốn có trên 300 ngày nắng một năm.

Majorca cả trăm năm nay đã tấp nập khách du lịch, được ví như hòn đảo của người Đức ở vùng biển Baleare vì nó được người Đức ưa thích tuyệt đối. Thủ phủ của hòn đảo rộng 3600 cây số vuông này là Palma xập xình tấp nập khách du lịch nhờ cuộc sống về đêm phải chăng. Người Đức mê những vùng vịnh dựa lưng vào núi đẹp tuyệt ở Cala D'Or hay bãi biển trải dài bất tận ở Alcudia. Nhưng những gì đọng lại và văng vẳng như những sợi dây đàn bị kéo căng trong tôi là ngọn hải đăng ở mũi Formentor đẹp sững sờ trong hoàng hôn (nơi tôi cầu hôn cô) và ngôi làng nhỏ Valldemossa. Chopin đã từng ở đây ba tháng mùa đông trước khi bị bệnh lao quật ngã phải trở về Pháp.

Tôi lại nhớ đến chuyến đi chơi tháng Năm ở hòn đảo nhỏ Hydra ở Hy Lạp, sau một lần chuyển máy bay, hai chuyến tàu điện ngầm và một cuốc phà mới đến được nơi - hòn đảo yêu thích của Leonard Cohen. Được tận mắt chứng kiến ngôi nhà ông mua để về đây ở hàng năm với cánh cửa xanh. Một con lừa bị nhốt trong sân cất lên những tiếng rít buồn bã, một con chó già bị bệnh gầy giơ xương đến kinh hãi, một tu viện nằm trên đỉnh dãy núi ở phía bên kia vực - lối lên duy nhất là trèo ngược xuống bến cảng và đi đường khác lên.

Tôi phải lòng say mê những người nghệ sĩ tài hoa, nhưng chưa bao giờ cái cảm giác muốn diện kiến họ tận mắt (cho dù là người đã chết hay còn sống) từng mảy may xuất hiện. Chỉ có một ám ảnh duy nhất. Lần theo những dấu chân nghệ thuật họ để lại.

Trong vườn ngoài căn phòng Chopin từng ở.

Leaning my right arm against the dusty railing outside the garden of the room number four at the Carthusian monastery in Valldemossa, I gazed out into the sunny valley. The temperature is not that high, but the sun seems to burn up everything under its harsh brightness. I have the feeling that without houses, without trees, people are just like ants, writhing under the mercy of a higher force. Like a book that describes red without using the word red, Valldemossa on that day reminds me of the desert even though there is no sand here.

I remember Satzky in Paustovsky's Kara-Bugaz and his haunting, deep hatred of the desert, without any compassion. He hates desert with such a passion. Only humans can hate something that much. He worked for a long time in Central Asia and was one of the first to survey Kara-Bugaz Bay. Satzky calls the desert a boil and an evil tumor slowly eating the ground, the incomprehensible cruelty of nature. At that time, China had not finished the Great Green Wall to fight desertification.

At this very spot, not so far from this point of view, Chopin spent an entire winter. A stormy, dark, cold winter - on an island that usually has over 300 sunny days a year. Now crowded with tourists, Majorca is called ‘a German island in the Baleare waters’ because it is absolutely loved by the Germans. The capital of this 3,600 square kilometer island in Palma is bustling with tourists thanks to its affordable nightlife. Germans love the beautiful mountain-backed bays of Cala D'Or or the endless stretch of beach in Alcudia. But what struck me the most is the lighthouse at Formentor's cape with stunning sunset (where I proposed to her) and the small village of Valldemossa. Chopin spent three months here in the winter before falling ill with tuberculosis and had to return to France.

I remember a trip in May on the small Greek island of Hydra, after a three hour flight, two trains from the airport to the port of Piraeus and a rocky ferry ride we arrived in Leonard Cohen's favorite island. We were able to see firsthand the house he bought to live here every year. A house with blue doors.
We saw a donkey locked in a courtyard that wailed sounds of sadness, a horribly sick old dog, a monastery atop a mountaintop on the other side of the cliff - the only way up was to climb up and down. I always admire talented artists, but never had the feeling of wanting to see them in person (whether dead or alive). If there is an obsession (if it’s qualified as an obsession), it would be following the artistic footprints that they left.

Ngày 5.11.1836, Chopin gặp nữ bá tước Aurora Dupin (nhà văn Pháp với bút danh George Sand) ở Salon của nữ nam tước Maria D'Agoult và Franz Lizst - sự bắt đầu của mối quan hệ tình cảm lãng mạn kéo dài hơn 10 năm sau đó. Vì chứng bệnh thấp khớp của con trai, năm 1838 George Sand quyết định chuyển đến một nơi có khí hậu ôn hoà hơn và mời Chopin cùng đi trên chuyến hành trình về miền Nam ấy.

15.12.1838, Chopin, Dupin cùng hai con của bà và bà hầu gái Amelia đến Valldemossa - vì không đi lễ nhà thờ, năm người ở một dãy nhà thuộc tu viện của dòng tu Carthusian để tránh sự kì thị của dân làng - như George Sand miêu tả trong cuốn Un hiver a Majorque, trang 147, "Một nơi rộng rãi, với phòng ốc sang trọng thông thoáng, nhờ những cánh cửa sổ màu xanh lam với nhiều hình dạng phong phú, đẹp đẽ. Nơi này được ngăn cách với tu viện bằng một hàng lang dài tăm tối với cánh cửa gỗ sồi đồ sộ, nặng trịch. [...] Ở phía chái nam, vài căn phòng có cả vườn, đôi khi diện tích to bằng cả căn phòng, ngăn cách nhau bằng những bức tường đá cao đen ba mét, kết thúc bằng chiếc ban công vững chắc nhìn xuống những khu rừng cam nhỏ trên đồi. Ngay những bãi đất dưới lan can là cơ man nào những nho, hạnh và cây cọ [...]. “

Trong ba tháng ở nơi đây, khoảng thời gian bệnh tật hành hạ tồi tệ nhất, Chopin đã cho ra đời một trong những nhạc phẩm danh tiếng va xuất sắc nhất của mình sau này. Preludes op. 28 (phần lớn) với các cung La thứ, Đô thăng thứ, Si giáng trưởng, Đô trưởng, Rê giáng trưởng..., Polonaise cung Đô thứ op. 40, Mazurka cung Mi thứ op. 41 no. 2, Scherzo cung Đô thăng thứ op. 39, Nocturne cung Sol thứ op. 37 no. 1 và còn nhiều nhiều nữa... Trái ngược thời gian đầu với những ngày nắng bất tận, mùa đông 1838 là một giai đoạn khắc nghiệt với sương mù, bão và giá lạnh đã khiến cho đôi nhân tình trở thành tù nhân trong bốn bức tường tu viện với những hành lang dài, tối tăm và ngập tràn những tiếng gió rít thê lương. Bất chấp những ngày nắng hiếm hoi, cảnh sắc tuyệt vời của Valldemossa và tình yêu của George Sand, sức khoẻ của Chopin đi xuống trầm trọng, cả thể xác lẫn tâm thần. Bệnh lao hành hạ, nỗi cô đơn, những cơn trầm cảm tồi tệ. Chẳng vì một lý do cụ thể, tôi nhớ đến văn hào Nhật Yasunari Kawabata, mồ côi cha mẹ từ năm hai tuổi, ông và chị gái sống cùng ông bà ngoại. Năm lên bảy, bà ngoại qua đời, năm chín tuổi chị mất, năm 14 tuổi mất nốt ông ngoại. Ở tuổi 20, tưởng chừng như gắn bó cuộc đời mình với người hết mực yêu thương thì lại bị nàng từ hôn.

Cứ như ông trời đã tính toán rất chi li sòng phẳng - những người nghệ sĩ tài hoa luôn có cuộc đời cô đơn sầu thảm như một sự trừng phạt cho tâm hồn vĩ đại của họ. Từ xa xưa, Aristotle vốn đã tự đặt câu hỏi, “Tại sao những con người xuất chúng về triết học, thi ca hay nghệ thuật đều hay buồn thảm?”. Hơn hai nghìn ba trăm năm trôi qua, toàn thể nhân loại vẫn chẳng mấy ai có câu trả lời.

Tu-Nguyen-Destination-Wedding-Photographer-Mallorca-Videographer-2.jpg

Fryderyk Chopin and George Sand met on November 5, 1836 in Paris, in the salon of countess Maria D'Agoult and Franz Liszt. Chopin was 26, already enjoying the fame of a composer and virtuoso, while Aurora Dupin, Baroness Dudevant, writing under the pen name of George Sand, six years older than Chopin, was a known writer who stood out with her peculiar manner and dress. Their romantic relationship soon began, lasting nearly 10 years.

The French novelist had two children - thirteen year old Maurice and nine year old Solange. She was divorced from Casimir Dudevant. In 1838 she decided to spend the winter in a more gentle climate, since her son suffered from rheumatism. She invited Chopin on the trip, hoping that the southern climate would improve the artist's health. One can presume that the lovers also sought out a quiet place to distance themselves from the Paris environment and quietly surrender to their creative work.

On December 15, 1838, Chopin, George Sand, her children and maid Amelia, left for Valldemossa. They lived in the cells of a monastery vacated by the Carthusians. There were three rooms in each cell, described by George sand in Un hiver a Majorque, as "spacious, elegantly vaulted and well ventilated, owing to the azure rose windows, in various, nice shapes. They were separated from the monastery by a dark corridor, closed off by huge oak doors. [...] On the south side, a set of chambers extended to a garden, equivalent in size to the entire cell, separated from adjacent ones by a ten foot wall and adjacent to a solidly built terrace overlooking a small orange grove situated at the ledge of a hill. Grapevines, almond trees and palms grew on the terrace below [...]" (Sand 2006, p. 147).

The basic furnishings of the cell, from which a Gothic chair brought to them by a sacristan, has survived, complemented by a poor quality Majorcan piano. During his stay in the monastery, Chopin composed one of his most famous works. The Playel piano ordered in Paris only reached him three weeks before leaving Majorca.

The harsh winter at the turn of 1839 and 1939 with fog, storms and cold temperatures forced both the artists to remain inside the vacated, peculiar monastery, that resounded with the howl of freezing wind in the dismal hallways. This created an unusual and gloomy atmosphere, mellowed by the occasional sunny days, which permitted the artists to admire the impressive Valldemossa countryside. Chopin wasn't at all indifferent to the beautiful and austere landscape of Valldemossa, nor the special atmosphere of the monastery. Nevertheless, in addition to the fatigue and the declining state of health, made worse by the poor living conditions, a sense of loneliness set in, associated in part by the lack of contact with Majorcans, but also by the large contrast between the safe worldly environment he led in Paris, and the harsh living conditions in Valldemossa. He wrote about this in a letter to Julian Fontana on 28 XII 1838: "between the rocks and the ocean, a huge, vacated Carthusian monastery, where in a single cell [...] you can find me with uncut hair, without white gloves, pale as usual. The cell has the shape of a tall tomb, enormous vaulting, dusty, small windows. In front of the window oranges, palms and cypress trees grow; my trestle-bed opposite the window [...] Bach, my scribbles and not my papers ... quiet ... you can shout ... it's still quiet. In a nutshell, I'm writing to you from this strange place" (Sydow 1955, vol. 1, p. 332).

The circumstances surrounding the stay in Majorca surely had a great impact on the works that Chopin composed there. Despite that love that George Sand bestowed upon him, and despite the exotic beauty of Majorca, Chopin suffered long periods of doubt and depression, associated with illness and its untreatable characterization, that he was conscious of. The lack of news from Poland, fear about his family and friends, longing for Poland, considering especially that it was Christmas season, only worsened his state of mind. The dislike of Majorcans to the romantic, non-practicing lovers living in the monastery made this worse. Majorcans treated Chopin with particular animosity, fearing his illness like the plague. The grim and severe atmosphere of the vacated monastery affected his deeply romantic soul: everything found an expression in his compositions.

In the period between October 1838 and February 1839, despite his health problems, Chopin wrote the Preludes op.28, at least most of them, and undoubtedly no. 2 in A-minor, no. 10 in C-sharp minor, no. 21 B flat major, no. 1 in C-major, no. 4 in E-minor and no. 15 in D-flat major. Furthermore, other works that Chopin wrote out of his stay on Majorca include: Polonaise in C-minor, op. 40, Muzurka in E-minor, op. 41 no. 2, Scherzo in C-sharp minor, op. 39 (drafts), Nocturne in G-minor, op. 37, no. 1 (started in Paris), Tarantella op. 43 (draft), Sonata in B flat minor, op. 35 (besides the funeral march composed earlier), the Ballade in F-major, op. 38 (started in 1836), the Polonaise in A-major, op. 40, no. 1

Chopin's worsening illness, as well as the composer's depressive state of mind, hastened the decision to leave the monastery. On February 11, 1839 Chopin, George Sand and the children left Valldemossa.

For no particular reason, the Japanese writer Yasunari Kawabata came to my mind when writing this. He was orphaned at the age of two, he and his sister lived with their maternal grandparents. At the age of seven, his grandmother passed away, at the age of nine his sister died, at the age of 14 he lost his grandfather. He was left alone in this world. At the age of 20, when he seemed to finally find someone whom he deeply in love and she turned him down.

It was as if the higher force had made a very careful calculation - talented artists always had a sad and lonely life as punishment for their great souls. From the old age, Aristotle had inherently asked himself, ‘Why the Greatest Art Was Created by the Saddest People?’
More than two thousand three hundred years have passed, the humanity still has no answer.

Donate / SUPPORT ME SO I CAN CREATE MORE QUALITY CONTENT!